donderdag 25 juli 2013

Straten vernoemd naar Baarnaars

De vorige twee afleveringen in deze serie heetten 'Straten in Baarn vernoemd naar Baarnaars'. Nu eens twee straten vernoemd naar Baarnaars, die niet in Baarn te vinden zijn, maar in Bergen aan Zee. Jazeker, u leest het goed. In Bergen aan Zee zijn twee straten te vinden die genoemd zijn naar Baarnaars, en deze Baarnaars hadden ook nog een connectie met elkaar.

Christian Fredrich Zeiler
(1879-1944)
De eerste naam is Christian Fredrich Zeiler, dat is een naam die bij de wat oudere Baarnaars bekend moet voorkomen. Christian Fredrich (Frits) Zeiler werd geboren op 16 juni 1879 in Amsterdam als zoon van Christian Fredrich Zeiler en Berendina Sara Philippina van Fulpen. Vader C.F. Zeiler begon een hotel  in villa Dalhof aan de Dalweg in Baarn. Toen dit te krap werd verhuisde hij het hotel naar het Stationsplein, recht tegenover het Station. Jarenlang, tot 1956, was Hotel Zeiler daar te vinden. Zoon Frits kreeg het natuurlijk met de paplepel ingegoten en in 1907 begon hij zijn eigen hotel in Bergen aan Zee. In 1907 was deze badplaats nog volop in aanbouw. Aanvankelijk exploiteerde Frits een café-restaurant dat hij 'Nassau' doopte. In 1909 wist hij investeerders te vinden om tot de oprichting van N.V. Nassau-Bergen te komen. De beroemde architect Berlage werd in de arm genomen en in de jaren 1909-1913 werd aan zee een hotel annex café-restaurant onder de naam "Nassau-Bergen' gebouwd.


De laatste rustplaats van het echtpaar Zeiler-Van Aaken
op de Wijkamplaan in Baarn.
In 1914, nadat het hotel voltooid was, trouwde Frits in Amersfoort met de Rotterdamse Johanna Theresia Georgina van Aaken (1883-1959). Het hotel was gigantisch. Maar liefst 77 kamers met in totaal 110 bedden. U moet zich voorstellen, Bergen aan Zee stelde nog niets voor in die jaren. Destijds wezen mensen naar hun voorhoofd dat iemand zoveel geld stak in een hotel in een plaatsje van niks. Maar het hotel werd een succes. Al in 1920 kon Zeiler zijn mede-aandeelhouders uitkopen. De crisisjaren werden moeilijk, met het dieptepunt in het najaar van 1939 toen het hotel gevorderd werd om soldaten te huisvesten. Drie maanden later vertrokken soldaten weer en het hotel was weer in bedrijf. In april 1942 kreeg Frits bericht dat een strook langs de kust van Bergen ontruimd moest worden in verband met kustverdedigingswerken. Enige tijd later werd het gevorderd door de Wehrmacht. Na een jaar leegstand werd het hotel in 1943 afgebroken. Slechts de kelders bleven in tact. Daarin bevindt zich nu het zeeaquarium. Dat zal het hart van Frits gebroken hebben. Op 13 november1944 stierf hij in Baarn op 65-jarige leeftijd. Hij werd begraven op de nieuwe algemene begraafplaats aan de Wijkamplaan in Baarn.

De weduwe Zeiler-Van Aaken ging niet bij de pakken neerzetten. Ze heropende het hotel in 1946 in de inmiddels gesloopte villa 'De Dennen'. In 1952/1953 werd er een nieuw 'Hotel Nassau-Bergen' gebouwd. De dagelijkse leiding kwam in handen van dochter Nettie Zeiler. Dat hotel is nog steeds te vinden in Bergen aan Zee. In 1959 stierf ook de weduwe Zeiler. Ze werd bij haar echtgenote in Baarn begraven. In 1967 ging het hotel over in andere handen. Bergen aan Zee heeft als eerbetoon een boulevard genoemd naar Frits Zeiler: de C.F. Zeilerboulevard.

***

Ik heb u nog een naam van een Baarnaar beloofd naar wie een straat in Bergen aan Zee vernoemd is. Deze naam is Mees Ravenhorst.

Mees Ravenhorst werd geboren op 16 december 1883 in Baarn als zoon van Matthijs Ravenhorst, stoker van de gasfabriek in Baarn, en Gijsbertje Bouw. Hij trouwde in 1907 in Baarn met Neeltje Jansen, dochter van Willem Jansen en Neeltje van den Broek. De naam Ravenhorst komt veel voor in Baarn.

Het bevolkinsgegister van Bergen aan Zee, het gezin Ravenhorst-Jansen.
Mees wordt beschouwd als de eerste bewoner van Bergen aan Zee. Toen Bergen aan Zee gesticht werd, kwam Mees uit Baarn mee met bovengenoemde Frits Zeiler. Hij werkte voor hem als huisbewaarder en huisknecht. Op 10 mei 1907 werd hij in geschreven in het bevolkingsregister van Bergen. 's Winters was hij vaak de enige bewoner van Bergen aan Zee, en hij moest zelf zijn brood bakken en wateroppompen uit de duinen. Soms maakte men zich wel eens zorg om hem, als het erg stormde. Men is na een zware nacht wel eens speciaal met paarden wagen naar het emplacement gereden om te zien of de eenzame bewoner het natuurgeweld had overleefd.

Neeltje Jansen en Mees Ravenhorst en de kinderen. Achter Gijsbertje en Neeltje, vooraan Wilhelmina, Matthijs en Cornelia.  Jongste zoon Cornelis staat niet op de foto. Deze foto is rond 1920 gemaakt.

In de tweede wereldoorlog moest hij evacueren. Hij kwam terug naar Baarn, maar kon daar niet meer aarden. Hij moest de duinen zien. In de barre hongerwinter trok hij terug naar Bergen aan Zee waar zijn dochter woonde.
In 1957 vierde hij zijn 50-jarig jubileum bij de familie Zeiler, en jubileerde hij tevens als oudste en eerste inwoner van Bergen aan Zee. Voor deze vijftig jaren trouwe dienstwerd hij gehuldigd en kreeg daarvoor de medaille in de Orde vanOranje-Nassau opgespeld. Mees stierf op 19-2-1962 in zijn geliefde Bergen aan Zee alwaar hij ook begraven werd.

Op 11 juni 1996 werden in Bergen aan Zee de straatnaambordjes onthuld. Dochter Wilhelmina en zoon Matthijs werden uitgenodigd om deze plechtigheid te vervullen. De oude stoomtrambaan heet vanaf toen 'Baan van Ravenhorst'. Alweer een Baarnaar die voorlopig niet meer vergeten wordt.

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter