maandag 5 september 2016

Gevonden Voorwerpen, een verhaal over archeologisch vondstmateriaal

door Jan van der Laan en voor Groenegraf.nl van een inleiding voorzien door Ed Vermeulen 


De trouwe lezers en kijkers van Groenegraf.nl zal het niet ontgaan zijn dat ik naast verhalenschrijver ook vrijwilliger ben bij de Historische Kring Baerne (HKB).Hier wordt de geschiedenis van Baarn met liefde bewaard en gekoesterd. Waar Groenegraf.nl zich toelegt op digitale opslag van het Baarnse verleden, is bij de HKB naast digitaal ook sprake van fysiek opslaan en bewaren. De HKB kent een vijftal werkgroepen t.w.: Oudheidkamer, Oude Begraafplaats, Communicatie, Redactie Baerne (verantwoordelijk voor het prachtige kwartaalblad ’Baerne’) en Archeologie.
De Werkgroep Archeologie (ARWE) staat onder leiding van Jan van der Laan. In de ’Baerne’s’ van maart en september 2016 deed hij een oproep aan de tot nu toe onbekende gevers van Archeologisch Vondstmateriaal (Gevonden voorwerpen) om zich bij de HKB te melden. Het hoe en waarom van zijn zoektocht naar de gulle gevers leest u in dit verhaal, een verhaal met een achtergrond, nu ook te lezen op Groenegraf.nl:  

’Schenking van archeologisch vondstmateriaal aan de HKB’

Met grote regelmaat  krijgt de werkgroep Oudheidkamer van de Historische Kring Baerne materiaal aangeboden  zoals  foto's , documenten , boeken en voorwerpen die met de geschiedenis van Baarn hebben te maken.
 Een enkele keer bestaat een dergelijke schenking uit aardewerkscherven, flesjes of ander archeologisch materiaal. Dit materiaal wordt dan opgenomen in de collectie van de Archeologische Werkgroep,  ARWE.
De ARWE houdt voor haar materiaal  dezelfde regels aan  zoals deze ook door het Provinciaal Archeologisch Depot te Utrecht worden gehanteerd. Dit betekent dat van elke vondst of schenking  een aantal gegevens bekend moet zijn, namelijk:

- de schenker of vinder,
- de vindplaats,
- de datum van de vondst  en
- de omstandigheden waaronder de vondsten zijn gedaan.

In sommige gevallen  kunnen de gegevens voor de ARWE  aanleiding zijn om nader archeologisch onderzoek te doen. Van dit onderzoek en het vondstmateriaal worden alle bijzonderheden doorgegeven aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort, die deze gegevens opslaat in het computersysteem Archis.

De naam Archis staat voor Archeologisch Informatiesysteem.
Archis is een databank waarin allerlei gegevens over archeologische vindplaatsen en terreinen vanaf de Prehistorie tot de Nieuwe Tijd in Nederland zijn opgeslagen.
Doordat alle professionele archeologen gebruik kunnen maken van het systeem, kunnen ze bij bouwactiviteiten in één oogopslag zien of er op of in de directe omgeving van het betreffende terrein archeologisch onderzoek is geweest en wat dit aan gegevens en vondsten heeft opgeleverd.

Eén van de zaken waarop de ARWE met een onderzoek heeft gereageerd was de vondst van een aantal scherven bij kasteel Groeneveld. Bij het vervolgonderzoek werd in de nabij gelegen slootkant een afvalkuil gevonden met een aanzienlijke hoeveelheid aardewerkscherven uit de 17e en 18e eeuw die door hun ouderdom aan de beginperiode van het kasteel konden worden toegeschreven.

In de collectie van de ARWE bevindt zich echter ook een aantal voorwerpen en groepen aardewerkscherven die in de afgelopen jaren aan de Historische Kring zijn geschonken waarbij de bovengenoemde gegevens niet zijn genoteerd. Dit komt omdat het materiaal, bij afwezigheid van mensen van de ARWE, is aangenomen door de medewerkers van de werkgroep Oudheidkamer die van deze voorwaarden niet op de hoogte waren.
Bij ontbreken van deze gegevens hebben de schenkingen, hoe interessant ook,  namelijk geen waarde en zouden dus vernietigd moeten worden.

Om deze gegevens alsnog te kunnen invullen heeft de ARWE van een zestal schenkingen foto's in het blad Baerne geplaatst in de hoop dat de schenkers zich alsnog melden.
Omdat niet alle schenkers lid van de Historische Kring Baerne hoeven te zijn, heeft Stichting Groenegraf.nl aangeboden de foto's ook op haar website te plaatsen  in de hoop zo de benodigde gegevens alsnog boven tafel te krijgen. Het betreft materiaal dat over langere tijd aan de HKB is geschonken.


Foto 1, betreft een gesinterde pot van grijs aardewerk en is waarschijnlijk in 2005 geschonken.




Foto 2, is een zandsteen met slijpsporen, jaar van schenking eveneens 2005.



Foto 3, toont een groep aardewerkscherven die in 2013 of 2014 zijn geschonken.



Foto 4, flesjes, een inktpotje, griffels, etc. uit de periode 1920-1940.



Foto 5, aardewerkscherven waaronder 1 groen geglazuurde, 1 natuursteen



Foto 6, pijpfragmenten, flesjes voor Haarlemmer olie en andere flesjes
 uit de eerste helft van de 20e eeuw.

Mocht u of iemand die u kent de vinder en/of schenker zijn van bovengenoemde voorwerpen dan kunt u dit melden via een e-mail aan Groenegraf.nl via groenegraf.baarn@gmail.com.

Namens de Werkgroep ARWE van de HKB en uiteraard ook Groenegraf.nl hartelijk dank


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter